Lýsing

Røða á Hátíð Hafsins 3. juni 2018

Kæru Íslendingar, kæru Færeyingar. Kæru vinir.

Mér er mikill heiður  fá  segja hér nokkur orð í tilefni af“Hátíð hafsins” 2018 og alveg sérstakt gleðiefni vegna þess að Ísland standi færeyska hjarta mínum mjög nærri.   

Bæði fyrr og síðar hafa færeyingar komið til Íslands í atvinnuleitÞannig kom afi minn hingað fyrir rúmri öld  vinna í fiski og var tað honum til farsældar, enda nægðu tekjurnar fyrir húsakaupumþegar heim kom.

Svipaða sögu má segja af öðrum færeyskum fjölskyldum á liðinniöldÞegar syrti í álinn efnahagslega leituðu færeyingar til útlanda eftir atvinnu. Og einkum og sér í lagi á Íslandi var þeim jafnan tekið opnum örmum eins og okkur er tekið núna.

Færeyingar og Íslendingar eru frændir, enda er margt sameiginlegt með þjóðum okkar. Við erum afkomendur landnámsmannaKynslóð eftir kynslóð hefur lagt sitt af mörkum til  þróa hér þau farsælu þjóðfélög sem við nú búum við, ungir sem aldnir.

Lífskjör í löndum okkar eru  mörgu leiti hliðstæð. Við reiðum okkur á sjóinnþar eru okkar helstu auðlindiren sjórin setur okkur jafnframt takmörksem felast meðal annars í einangrun okkar hér úti í ballarhafi.

 

Í báðum löndum er byggð aðallega við sjó. Í bæjum og borgum starfa öflug fyritæki í sjávarútvegi. Og þegar að samgöngumkemur, þurfum við  fara yfir heiðar eða gegnum jarðgöng til komast milli staða. Tíðarfar er með endæmum umhleypingarsamtog allra veðra von jafnvel á sumrin.

 

Við þessi skilyrði hefur einstakt mannlíf þróast með þjóðum okkar gegnum aldirnar. Við erum börn hafsinslifum í og af náttúruni, en búum jafnframt í háþróðuðu samfélagisem er opið og á auðvelt með  aðlagast breyttum aðstæðum.

Ekkert er því eðlilegra enn  við Íslendingar og Færeyingar fögnum saman hafinu eins og við nú gerumHafið gaf og hafið tók. Hafið er okkar örlagavaldurÞannig er það og þannig mun verða um ókomna tíð. 

Þetta er fjórða skiptið sem Westward Ho er stefnt hingað til Hátíð Hafsins í Reykjavík. Fyrsta skiptið var þegar Westward Ho kom hingað árið 2010 heimsókn vakti gríðarlega mikla athygli og sannaði enn eina ferðina vinarhug Íslendinga í garð Færeyinga.

Ég var sjálf í þeirri ferð. Bæjarfulltrúum Þórshafnar stóð þá til boða  slást með í förina og mér fannst sjálfsagt  þiggja það boð. Og ekki sá ég eftir þvíÞetta var eftirminnileg ferð í félagsskap Færeyinga og Íslendinga og við kynntumst þarna mörgu góðu fólki. Og reyndar þótti þetta uppátæki svo vel heppnaðað borgarstjórn Þórshafnar og Faxaflóahafnir gerðu með sér samning þess efnis  þriðja hvert ár skyldi Westward Ho sigla til ReykjavíkurMeð þessum samningi hugðumst við efla samvinnu Færeyja og Íslands. Samingurinn er ennþá í gildi og samstarfið alltaf  verða öflugri

Er margt líkt með Íslendingum og Færeyingum hvað varðar lífskjör, á það ekki síður við um sjálfstæðisbaráttuna. Íslendingar fagna á þessu ári hundrað ára afmæli fullveldsis síns. Ég óska ykkur hjartanlega til hamingju með það. Við höfum ekki náð þeimáfanga í Færeyjum enn sem komið er, en samt standa Færeyingar vel  vígi í þeim efnum, komnir langleiðina í  verða efnahagslega óháðir, enda eykst pólítiskt sjálfstæði með hverju ári sem líður.  

 

Í Færeyjum er samt ekki full samstaða um hvaða leið eigi  fara í sjálfstæðismálinuen sjálf finnst mér það hafa verið rétt ákvörðun Íslendinga  taka fullveldi árið 1918. Fullveldi er forsenda þess  þjóð geti ráðið sínum málum og átt í eðlilegu samstarfi á alþjóðlegum vettvangi

Í sjálfstæðismálinu vilja margir fara  fordæmi Íslendinga, en þegar  íþróttum kemur held ég óhætt seg  fullyrða  þjóðiner einhuga um  standa með ykkur í heimsmeistarakeppninni í knattspyrnuÉg geri fastlega ráð fyrir  við aftusöfnumst saman, þórshafnarbúar, á tröppunum í Vágsbotni og hrópum fullum hálsi: Áfram Ísland!  

 lokum vil ég óska ykkur öllum góðrar hátíðar og slæ botninn í þetta með nokkrum vísum úr kvæði eftir færeyska skáldið Poul F. Joensen. Poul F. Joensen lét eftir sig mörg falleg kvæði og þessi mansöngur sjómanns er öðrum þræði óður til Færeyja líka.

Athyglisvert er samt hvað skáldið lætur sér annt um bæði Ísland og Grænlandsem við höfum nú átt samvinnu við í 130 ár. Þetta er afar mikilvæg samvinna og verður seint ofmetinÞað er mikill kostur  eiga sér góða nágranna. Eða eins og við segjum á færeysku: Bert er bróðurleyst bak. 

  

Vísurnar þrjár eru þannig:

 

Tú lýsti tá ið eg fyrst teg sá 

ímillum hinar sum havsins hjómur

tú sum ein sól millum stjørnur var 

sum rósan von millum blómur

 

Eg droymdi um teg við Íslands strond

tá eldgos brandar um himin lýsti

og undir Grønlands íbardu strond

í trúgvum barmi teg hýsti

 

Tín favnur verður mítt heim og havn

har stútt tín vinur av langferð lendir

í hjartað rist er títt kæra navn

so leingi Beinisvørð stendur

 

Megi samstarf okkar Færeyinga og Íslendinga dafna og eflastmeðan löndin enn standa upp úr Norðuratlantshafi!

Ég þakka áheyrnina. Góða hátíð.

 

Marin Katrina Frýdal, røða á Hátíð Hafsins 3. juni 2018

Deil hesa grein umvegis
468 ad